Geen label, maar actie!
Veel van de vragen die binnenkomen geven een beschrijving van wat er aan de hand is en daarbij zijn mensen vooral op zoek naar een benaming. Zo komen er veel beschrijvingen van situaties binnen waarbij mensen aan het eind vragen "ben ik burnout?", "ben ik overspannen?" of "is dit een depressie?". Natuurlijk is het mooi om een label op een bepaalde situatie te kunnen plakken. Om een conclusie aan iets te verbinden. Het lijkt logisch om naar aanleiding van zo'n conclusie iets aan te kunnen pakken. Als je immers burnout bent, dan wordt het mogelijk daar een aanpak op af te stemmen.
Er zit echter een addertje onder het gras van deze aanpak!
Voordat je burnout, overspannen of depressief bent zijn er al vele signalen langs gekomen. Je zit niet zo lekker in je vel, je bent moe, af en toe ben je ziek, je loopt te piekeren, etc. Op zich wil bijvoorbeeld het lopen piekeren helemaal niets zeggen. Dat is geen burnout, stress of overspannenheid. Dat is gewoon piekeren. Daar staan we over het algemeen niet bij stil. Maar als je achteraf gaat terugkijken dan zie je vaak dat het daar al begon. Waarom heb je dat eerste signaal niet opgepakt?
Zo kun je bijvoorbeeld ook naar een relatie kijken. Als die niet zo lekker loopt, dan is dat nog helemaal geen reden om daar iets speciaals mee te gaan doen. Pas als een echte crisis ontstaat gaan mensen daar aandacht aan besteden. Waarom dat niet aangepakt op het moment dat het niet zo lekker liep?
Om actie te nemen heb je niet een label nodig. Je hoeft niet het label "overspannen" of "relatiecrisis" opgeplakt te hebben om iets aan je situatie te doen. Als je signalen ontdekt dat het niet zo goed gaat, kun je gewoon die signalen oppakken. Daar actie op ondernemen.
Dat proces van signalen herkennen is een heel verfijnt proces. Als je de signalen pas ontdekt als je terugkijkt als je inmiddels niet meer kan werken of je relatie stuk gelopen is, dan weet je dat je te laat bent geweest. Dat het herstel moeilijk wordt. Hoe eerder je daar bij bent hoe makkelijker het wordt. De grote vraag is echter wanneer begin je met signalen op te pakken? Doe je dat al bij het minste of geringste? Mijn vraag zou dan zijn "Waarom niet?"
Waarom pak je ook niet gewoon die signalen op ook al zijn ze nog zo klein? Dat is gewoon een kwestie van je leven opgeruimd houden.
Signalen herkennen en oppakken betekent dat je aandacht voor jezelf hebt. Dat je af en toe stil staat bij jezelf, je werk, je hobby's, je relaties, je huis en haard, etc. om te kijken of je leven klopt. Kijken of er balans is. Of er niets knaagt. Of er geen zaken zijn die je anders zou willen. Praat er eens over met iemand in je omgeving. Vraag eens hoe andere mensen je op dit moment ervaren. Allemaal middelen die je kunnen helpen je leven schoon te houden.
En toch kan het op een bepaald moment gebeuren dat je bijvoorbeeld constateert dat je uitgevallen bent uit het arbeidsproces. Omdat je energie op is. Omdat je niet kan slapen. Ongelooflijke stemmingswisselingen hebt. Heel moe bent. En zelfs op dat moment is het vaak niet belangrijk om een label op je situatie te plakken. Doe wat met die signalen. Kijk wie je daarbij bij kan staan. Overleg met je huisarts, je bedrijfsarts of je manager.
