Nadenken over grote doelen

Doelstellingen stellen is moeilijk. Vooral als het gaat om doelstellingen op lange termijn en "grote" doelstellingen. Dit artikel geeft een handvat in het proces om over dit soort doelstellingen na te denken, zodat de realisatie hiervan dichterbij komt.

Een doelstelling op korte termijn kan bijvoorbeeld zijn "Ik wil iets eten". Het zal voor jou al snel duidelijk zijn wat je moet doen om deze doelstelling te realiseren. Hiermee zijn de vragen die je jezelf moet stellen (heb ik eten in huis, waar kan ik een broodje kopen, vindt ik dat lekker, etc.) en de concrete stappen die je moet ondernemen (ga naar de winkel, smeer een boterham, zoek beleg uit, etc.) al in je hoofd gevormd, zonder dat je daar bewust over moet nadenken.

Een doelstelling op iets langere termijn, zoals bijvoorbeeld "Ik wil een feestje geven", vormt al een grotere uitdaging. Je moet hiervoor al gaan nadenken over de vragen die je jezelf moet gaan stellen (waar ga ik het feestje houden, wie ga ik uitnodigen, hoe laat gaat het beginnen, wat gaan we tijdens het feestje doen, etc.) en de stappen die je moet ondernemen om deze doelstelling te gaan realiseren (zaaltje reserveren, voldoende drank in huis halen, slingers ophangen, etc.).

Bij een doelstelling op hele lange termijn kunnen we ons vaak te weinig voorstellen en vervangen we het woord doelstelling door het woord "wens". Dit doen we vooral omdat we niet zien welke vragen we onszelf moeten stellen en welke stappen we moeten zetten om deze doelstelling te realiseren. Ook zien we bij dit soort grote doelstellingen al snel veel "beren op de weg" waarvan we niet weten hoe we daarmee om moeten gaan en besluiten daarom maar de weg helemaal niet te gaan lopen.

Als je aan iemand vraagt wat hij belangrijk vindt om in het leven te bereiken dan zal je vaak antwoorden krijgen als "ik wil rijk zijn" of "ik wil gelukkig" zijn. Een volgende vraag die je dan kan stellen is "wat is rijk?" of "wat is gelukkig?". Het antwoord op deze vraag is meestal al een heel stuk vager. Als je vervolgens vraagt "en hoe ben je dit aan het bereiken?", dan mag je erg blij zijn als je al een antwoord krijgt. Datgene wat de persoon wil bereiken is dus een wens en geen doelstelling waaraan hij aan het werk is om het te bereiken.

Het verschil tussen wens en doelstelling mag dan ook duidelijk zijn. Een wens is iets waarvan je hoopt dat het je overkomt en een doelstelling is iets dat je kan bereiken als je maar de goede dingen doet om het te bereiken.

Maar wat houdt ons dan tegen om juist keihard te werken aan datgene wat we het liefst in het leven zouden willen bereiken?

Dromen waarmaken

De eerste stap tot het realiseren van "grote" doelen is de acceptatie van het feit dat dromen mag. Iedereen mag dromen hebben. Iedereen mag aan zijn dromen werken. Zoek je eigen dromen uit en durf te dromen. Kijk in het diepst van je ziel en laat je dromen toe tot je leven. Durf je dromen te uiten, en als mensen je vragen "Hoe denk je dat waar te maken?", vraag ze dan of ze een idee hebben hoe ze je kunnen helpen. Kunnen ze dat niet, reageer dan met de stelling "Wat heb ik dan aan jou?".

Visualiseer je doel en het bereiken van dit doel

De eerste stap op weg naar het realiseren van je doel is het beeld vormen van hoe je doel eruit ziet. Hierbij kunnen de volgende vragen ondersteunend werken:

• Neem je doel in gedachten
• Probeer het te bereiken doel zo helder mogelijk te krijgen (hoe ziet het eruit als je het doel bereikt hebt?)
• Probeer zo helder mogelijk voor jezelf te krijgen hoe het eruit ziet als je dit doel bereikt (wat gebeurt er, hoe voel je je, wat vindt je omgeving daarvan, wat vindt je ervan dat je het bereikt hebt, etc.)
• Hoe weet je dat je het bereikt hebt?

Let er op dat je bij het beeld vormen over hoe je doel eruit ziet niet gelijk de invulling van de weg naar dit doel gaat maken. Het is uitermate belangrijk om alleen maar het doel in de gaten te hebben, zonder gelijk te zien wat er allemaal moet gebeuren. 

Bedenk waarom je dit doel wil bereiken

Als je een groot doel wilt bereiken, dan zul je gemotiveerd moeten zijn. Om de lange weg die je te gaan hebt tot dit doel vol te houden, zul je steeds gedreven moeten zijn. Om je "drive" in kaart te brengen kunnen de volgende vragen helpen:

• Wat brengt het bereiken van dit doel jou?
• Wat is de reden dat je smacht naar het bereiken van dit doel?
• Wordt je gedreven door iets wat er nu is en wat je niet wil, of wordt je gedreven door het te bereiken doel?
• Wat gebeurt er als je dit doel niet bereikt?

Visualiseer de weg die je moet gaan om je doel te bereiken

Om je doel te bereiken, zal je je een beeld moeten vormen van de stappen die je moet zetten om je doel te bereiken. Ook zal je je een beeld moeten vormen van de zaken die je op de weg naar de realisatie van je doel tegenkomt die je kunnen weerhouden van het bereiken van dat doel, zoals tegenstand of niet meer weten wat je moet doen om je doel te bereiken. Steeds zal je activiteiten moeten ondernemen en beslissingen moeten nemen om je doel te bereiken.

Stel jezelf voor dat het doel dat je wilt bereiken aan het einde van een lange weg ligt. Deze weg gaat over heuvels en dalen, heeft rechte stukken waar je heel hard kan rijden en heeft moeilijke kronkelige stukken waar je langzaam en voorzichtig over moet rijden. Soms hangt er mist en weet je niet wat zich in de mist bevindt, andere keren schijnt de zon en voel je je heerlijk. Dan kom je in regen wat overgaat in sneeuw en de weg wordt spekglad. De ene keer rij je in een auto die je heel goed kent, het volgende moment moet je op een fiets waarvan je nog niet eens weet hoe de remmen werken. Je komt lang zijwegen die er heel mooi uitzien, terwijl als je rechtdoor gaat je een donker gat in rijdt. Soms sta je op een Y splitsing waarvan je niet weet welke je moet nemen. Het ene moment rijdt je door dichtbevolkt gebied en het andere moment bevind je je in een zo dunbevolkt gebied dat je niet eens weet of je met je benzine het volgende tankstation wel haalt.

Hoe inventief ben jij om deze tocht te volbrengen?

Het volbrengen van deze tocht gaat om inventiviteit (vindingrijkheid). Niet om doorzettingsvermogen. Met alles wat je tegen komt op je tocht zul je inventief om moeten gaan. Als je hier alleen maar je doorzettingsvermogen zou gebruiken, dan zal je al snel verharden. Je staat dan niet meer open voor datgene wat je op je weg tegenkomt en hoe je daarmee om moet gaan.

Realiseer je dat je het doel alleen maar haalt als je héél erg graag wilt. Realiseer je ook dat je niet zeker weet of je het haalt, maar realiseer je tevens dat als je niet onderweg gaat je het doel nooit zult halen.

Wat kan je vandaag doen om de eerste stap te zetten om je doel te bereiken?

Als je doel helder is, je voor jezelf weet dat je je doel gaat bereiken (motivatie) en je een beeld hebt van de weg die je moeten lopen om je doel te bereiken, dan rest er slechts nog 1 vraag: Wat ga je vandaag doen om je doel te bereiken?

De grootste kunst: Acceptatie

Op weg naar je doel zul je tegenslagen tegenkomen. Soms kleine, meestal grote. De grote kunst is dan om deze tegenslagen te accepteren. Misschien kom je wel een zo grote tegenslag tegen dat je doel niet haalbaar lijkt. Sta ook voor deze tegenslag open. Accepteer deze tegenslag. Uit de tegenslagen die je tegenkomt kun je leren. Je kunt foute dingen leren ("zie je wel, ik kan het niet") en je kunt goede dingen leren ("deze weg werkt voor mij niet, laat ik eens een stukje teruggaan en een andere weg proberen"). Als je je tegenslagen accepteert en niet de strijd met de tegenslagen aangaat, dan zul je openstaan voor wat ze jou te vertellen hebben en helpen ze jou om te groeien in wie je bent.

De weg belangrijker dan het doel

Het feit dat jij op weg gaat om je doel te bereiken is vaak belangrijker dan het bereiken van het doel op zich. Zie de stappen die jij zet op de weg en meet je vorderingen. Als je jezelf alleen maar afmeet aan het bereiken van het resultaat, dan zul je snel van een koude kermis thuiskomen; je hebt immers een groot doel voor je, waar veel voor moet gedaan worden en wat een lange tijd zal kosten om te bereiken.