“Hoe gaat het met je?”
Wat een on-zin
“Hoe gaat het met je?” is misschien wel de meest gebruikte zin op het moment dat twee mensen contact met elkaar maken. Het is een zin die we als mensen vaak gebruiken om (weer) met elkaar in contact te treden. Om op elkaar “in te pluggen”. Vaak is het antwoord op de vraag niet eens zo heel erg belangrijk. We stappen daar in de meeste gevallen gewoon over heen. De functie van die zin is veel meer om contact te maken met elkaar dan dat het een vraag is die om een specifiek en uitgebreid antwoord vraagt.
Tegelijkertijd is het wel degelijk een relevante vraag. Want wat de vraag, en het antwoord, eigenlijk doen, is in zekere mate controleren hoe twee mensen met elkaar in contact gaan treden. Als er bij de één of de ander iets is dat aandacht behoeft voordat je vrijelijk met elkaar in contact bent en je gezamenlijk “ding” gaat doen, dan kan dat aangegeven worden in het antwoord op die vraag. Stel je maar eens voor dat je een vriend of vriendin tegen komt en die vraag stelt en hij of zij antwoordt in negatieve zin: “Niet zo goed”. Dan zullen jullie het daar veelal eerst even over hebben. Antwoord iemand met “Goed” dan stap je meestal aan de vraag voorbij en ga je datgene doen wat in jullie contact belangrijk is.
Als iemand je vraagt hoe een huis geschilderd is, kan je daar op verschillende manieren op antwoorden. Natuurlijk kan je daarop antwoorden in oordelende zin zoals “mooi” of “lelijk”. Je kunt op die vraag echter ook een direct antwoord op het “hoe” geven. Zoals “door een schilder”, “met een kwast” of “door eerst een ladder neer te zetten”.
In bovenstaande gevallen ontstaat er een zeer verschillend antwoord op dezelfde vraag.
Zo is het ook met de vraag “Hoe gaat het met je”. In bijna alle gevallen geven we het oordeel dat we over het “hoe” hebben als antwoord. Het rare daarvan is dat het de vraagsteller eigenlijks niets zegt omdat de vraagsteller meestal niet weet waarop dat oordeel gebaseerd is. De vraagsteller weet niet wat er gebeurt is dat jij dat oordeel velt, welke gevoelens daaraan te grondslag liggen, op welke normen en waarden in jou het antwoord gebaseerd is.
Dat maakt de vraag “hoe gaat het met je?” en het antwoord daarop in het sociale verkeer eigenlijk een beetje nietszeggend, een dooddoener, een on-zin.
Uitgaande van de functie dat we met die vraag “op elkaar in pluggen”, dat we met die vraag contact te maken, kun je nieuwsgierig worden naar wat er in dat contact gebeurt als je verdieping in de vraag aanbrengt. Hoe zou het contact verlopen als je die vraag in alle serieusheid stelt, écht benieuwd bent naar het antwoord en daarover doorvraagt? Zodanig dat je het antwoord ook begrijpt? Weet wat er gebeurd is en weet waarop het oordeel gebaseerd is? Hoe zou dat zijn voor jouw contact met de mens die je op dat moment tegen komt en in de ogen kijkt?
